شماره روزنامه ۶۴۷۳
|

کسری بودجه

کسری بودجه

    یکشنبه، ۰۷ دی ۱۴۰۴
  • فشار کسری بودجه دولت به صنایع منتقل می‌شود؟

    روزنامه شماره ۶۴۷۳

    شمشیر دو لبه مالیات‌ها

    دنیای اقتصاد: امسال برای صاحبان صنایع بدون تردید یکی از سخت‌ترین دوره‌ها برای فعالیت اقتصادی بوده است. «تابستان بدون برق»، «زمستان بدون گاز»، «فقدان سرمایه مورد نیاز برای تولید» و «مشکل جذب نیروی کار»، نفس تولید را به شماره انداخته است. حالا با انتشار محتوای لایحه بودجه، نگرانی‌ها نسبت به آینده «صنعت ایران» افزایش یافته است. رشد درآمدهای مالیاتی در بودجه۱۴۰۵، از دو کانال، صنعت را در فشار حداکثری قرار می‌دهد. نرخ ۱۲درصدی مالیات ارزش افزوده، بحران کمبود تقاضا را تعمیق می‌کند؛ این مساله به کاهش درآمد بنگاه‌ها…
  • هزینه واقع‌گرایی در بودجه ۱۴۰۵

    منصور بیطرف *
    لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ را می‌توان از آن نوع بودجه‌ای دانست که دولت سعی کرده است برخلاف دولت‌های گذشته واقع نگری را جایگزین آرمان‌گرایی کند. شاید از همین رو است که رشد بودجه عمرانی در لایحه بودجه سال آینده نسبت به سال جاری تقریبا صفر است؛ زیرا می‌داند با توجه به شرایط فعلی اقتصاد و سیاست کشور امکان هزینه کردن بودجه‌ای فراتر از بودجه فعلی برای بخش‌های عمرانی نه تنها امکان‌پذیر نیست، بلکه می‌تواند دولت را هم با کسری بودجه زیادتری مواجه سازد.
  • یک دقیقه با بودجه:

    فرابودجه چگونه بودجه کشور را می‌بلعد؟

    دنیای اقتصاد: فرابودجه یکی از بخش‌های مهم و نامرئی بودجه به شمار می‌آید که به ندرت از آن سخن گفته می‌شود. در این ویدیو بیشتر با این مقوله آشنا می‌شوید.
    شنبه، ۰۶ دی ۱۴۰۴
  • متخصصان از دستگاه‌های دولتی می‌روند؟

    روزنامه شماره ۶۴۷۲

    پارادوکس افزایش حقوق کارمندان

    دنیای اقتصاد: در تدوین لایحه بودجه سال۱۴۰۵، حقوق، مزایا و عیدی کارکنان دولت ۲۵درصد افزایش یافته است که با وجود نرخ تورم پیش‌بینی‌شده برای سال آینده، نرخ دستمزد حقیقی کاهش می‌یابد. دولت در یک دو راهی سخت قرار دارد. افزایش دستمزد اسمی بیش از این مقدار، دولت را در تنگنای مالی ناشی از کسری بودجه قرار می‌دهد و از سوی دیگر، میزان افزایش کنونی، انگیزه متخصصان را برای ماندن در دولت سرکوب می‌کند و در نتیجه به خروج متخصصان از دستگاه دولتی منجر می‌شود. 
  • پرونده امروز

    روزنامه شماره ۶۴۷۲

    اصلاح قیمت بنزین

    یارانه‌ انرژی در ایران طی دهه‌های اخیر به یکی از مهم‌ترین موضوعات سیاستگذاری اقتصادی تبدیل شده‌ است؛ موضوعی که هم‌زمان بر بودجه عمومی، الگوی مصرف انرژی، توزیع درآمد و ثبات اقتصاد کلان اثر می‌گذارد.. در چنین شرایطی، طرح دوباره بحث افزایش قیمت بنزین و بازنگری در نظام سهمیه‌بندی، توجه افکار عمومی و کارشناسان را به پیامدهای مالی، رفاهی و تورمی این سیاست جلب کرده است. این بحث در بستری مطرح می‌شود که اقتصاد ایران با تورم، کسری بودجه، رشد بالای پایه پولی و کاهش قدرت خرید خانوارها مواجه است.
    جمعه، ۰۵ دی ۱۴۰۴
  • چراغ سبز به بورس

    نوید خاندوزی*
    بودجه، فراتر از یک سند حسابداری، آینه نگاه دولت به اقتصاد است. مقایسه بودجه پیش‌رو با سال‌های گذشته نشان می‌دهد دولت در حال عبور از فاز فشار بر شرکت‌ها و رانت‌پاشی ارزی و انرژی است؛ مسیری که در سال‌های قبل با دست‌اندازی به سود بنگاه‌ها و انتقال کسری بودجه به ترازنامه شرکت‌ها دنبال می‌شد. تغییر این رویکرد، مهم‌ترین پیام بودجه جدید و شاید ناگزیرترین تصمیم اقتصادی دولت است.
  • آیا فرابودجه نیز همچون بودجه انقباضی است؟

    روزنامه شماره ۶۴۷۱

    اولویت‌های سند مالی دولت

    دنیای اقتصاد: در نشست سازمان برنامه و بودجه درخصوص لایحه بودجه۱۴۰۵، مهار تورم با کنترل مخارج به‌عنوان اولویت اصلی اعلام شد؛ اما درباره انقباضی بودن هزینه‌های فرابودجه پاسخی داده نشد. کارشناسان تاکید می‌کنند فرابودجه عامل اصلی کسری است و بدون مهار آن، اصلاحات بودجه‌ای۱۴۰۵ اثرگذاری محدودی خواهد داشت. در این زمینه، یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» به تشریح دو چالش اصلی یعنی افزایش ۲درصدی مالیات ارزش افزوده و ۲۰درصدی حقوق کارمندان پرداخت.
    چهارشنبه، ۰۳ دی ۱۴۰۴
  • برنامه نهادهای اقتصادی برای سامان‌دهی اقتصاد کلان بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۷۰

    ابزارهای سیاستی کنترل تورم

    دنیای اقتصاد: بررسی داده‌های پولی سال جاری نشان می‌دهد دولت برای تامین کسری بودجه خود به منابع بانک مرکزی متکی شده است. طبق گفته قائم‌مقام بانک مرکزی، دولت بیش از ۴۰۰همت ریپو (توافق بازخرید در عملیات بازار باز) و ۲۷۰همت تنخواه از منابع بانک مرکزی استفاده کرده است.
  • نقطه بحرانی پایداری بدهی دولت در اقتصاد ایران براساس مدل بلانچارد

    سامان پناهی*
    یکی از مباحث کانونی و اثرگذار در اقتصاد ایران کسری بودجه قابل‌توجه دولت به‌دلیل کاهش درآمدها و افزایش مخارج است. عمده‌ترین دلیل کاهش درآمد دولت وابستگی مستقیم و غیرمستقیم بودجه دولت به درآمدهای نفتی است و ادامه شرایط فعلی و تامین مالی از طریق انتشار اوراق و خلق پول می‌تواند پایداری بدهی دولت را به نقطه بی‌بازگشت و تورم‌های فزاینده سوق دهد. برای بررسی این موضوع نیاز است که مفهوم پایداری بدهی در اقتصاد کلان روشن شود.
    یکشنبه، ۳۰ آذر ۱۴۰۴
  • چگونه بانک‌ها کسری بودجه دولت را پوشش دادند؟

    روزنامه شماره ۶۴۶۷

    تحلیل بانک مرکزی از رشد ارز

    قائم‌مقام بانک مرکزی در مراسمی با حضور پژوهشگران منتخب حوزه پول، ۱۷دلیل برای نوسانات ارزی نام برد. اصغر ابوالحسنی در تشریح دلایل نوسانات نرخ ارز گفت: دلایل نوسان نرخ ارز در روز‌های اخیر هم دلایل خارجی و هم دلایل داخلی دارد. او در تشریح دلایل خارجی، تحولات سیاسی و امنیتی، رفتار دولت ترامپ، نوسانات بازار رمزارزها، رشد اونس جهانی طلا، واردات گسترده طلا توسط بانک‌های مرکزی جهان، تنش‌های منطقه‌ای، جنگ ۱۲روزه و اسنپ‌بک را نام برد. ابوالحسنی، مواردی از قبیل افزایش انتظارات تورمی، افزایش سیالیت پول،…
    شنبه، ۲۹ آذر ۱۴۰۴
  • بازتعریف بورس از لنز اقتصاد کلان؟

    دنیای اقتصاد: سخنان اخیر سیدعلی مدنی‌زاده، وزیر اقتصاد، درباره تکرار نشدن شرایط سال ۱۳۹۹ و تاکید بر کسری بودجه نزدیک به صفر، بار دیگر یک پرسش حیاتی را در فضای اقتصادی برجسته کرد؛ دولت در آن مقطع چه نقشی در بازار سرمایه داشت و اکنون چه مسیری را دنبال می‌کند؟ بازخوانی تجربه سال ۹۹ نشان می‌دهد تفکیک میان تامین مالی دولت، سیاستگذاری‌های کلان و رفتار هیجانی بازار تا چه اندازه در تحلیل آینده بورس و اقتصاد اهمیت دارد.
  • مدیر اداره پایش بازار ارز بانک مرکزی توضیح داد؛

    روزنامه شماره ۶۴۶۶

    عامل اصلی تورم در ۱۴۰۴

    بانک مرکزی: بهزاد لامعی، مدیر اداره پایش بازار ارز بانک مرکزی، پولی شدن کسری بودجه را عامل اصلی افزایش تورم در سال جاری معرفی کرد. او همچنین گفت: با همکاری وزارت صمت، سامان‌دهی کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای به منظور جلوگیری از عدم بازگشت ارزهای ناشی از صادرات آغاز شده است.
    چهارشنبه، ۲۶ آذر ۱۴۰۴
  • چگونه قوانین با انحراف انگیزه‌ها،‌ وضعیت مالی بنگاه‌های دولتی را وخیم‌تر کرد؟

    روزنامه شماره ۶۴۶۴

    سود شرکت‌های دولتی در چاه بودجه

    دنیای اقتصاد: از زمان ورود صنایع به ایران، شرکت‌های دولتی دست برتر را در زمین صنعت داشته‌اند. این برتری حتی فراتر از صنعت بوده و بخش عمده‌ای از تولید ناخالص داخلی کشور به این شرکت‌ها وابسته است. درک این موضوع با در نظر گرفتن وابستگی اقتصاد ایران به نفت طی این سال‌ها و تولید نفت توسط شرکت‌های دولتی شفاف‌تر می‌شود. از سوی دیگر این وابستگی پس از انقلاب و دولتی شدن بسیاری از بنگاه‌ها پررنگ‌تر شد. از دهه‌ ۱۳۹۰ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص افت کرد و قاعدتا کاهش رشد سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دولتی نیز بخش مهمی از…
    سه‌شنبه، ۲۵ آذر ۱۴۰۴
  • پیامدهای کسری ساختاری بودجه

    علیرضا خان‌محمدی*
    اقتصاد ایران در سال‌های اخیر وارد مرحله‌ای شده است که کسری بودجه دیگر یک ناترازی مقطعی یا حاصل شوک‌های موقت نیست بلکه به پدیده‌ای ساختاری خودتقویت‌شونده و تعیین‌کننده رفتار سیاست پولی و بازارهای مالی تبدیل شده است.
    دوشنبه، ۲۴ آذر ۱۴۰۴
  • راهکارهای دولت برای مدیریت تلاطمات اقتصادی و معیشتی بررسی شد؛

    روزنامه شماره ۶۴۶۲

    رونمایی پاستور از بسته ویژه اقتصادی

    دنیای اقتصاد: مشکلات معیشتی و فشارهای اقتصادی به مردم، دولت را به سمت ارائه راهکارهایی برای کاهش این فشارها هدایت کرده است. تدوین برنامه اقتصادی شرایط خاص، هدف‌گذاری توجه به اقشار آسیب‌پذیر و معیشت مردم، افزایش میزان حقوق و دستمزد بیش از نرخ پیش‌بینی شده، کاهش کسری بودجه و اصلاح هزینه‌های دولت و پیش‌بینی مکانیسمی در بودجه ۱۴۰۵ برای ثبات قیمت کالاهای اساسی از جمله راهکارهایی است که دولت برای بهبود معیشت مردم در نظر گرفته است.
  • پیشنهاد عبده‌تبریزی برای کنترل تورم

    حسین عبده‌تبریزی در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» ضمن شفاف‌سازی پیرامون صحبت‌های منتشرشده در رابطه با امکان بروز تورم بالا در ایران، به بیان تصمیماتی پرداخت که دولت برای جلوگیری از افزایش تورم باید اتخاذ کند. این تصمیمات شامل مهار کسری بودجه، توقف انتقال بار مالی دولت به بانک‌ها و سیگنال‌دهی در ارتباط با داشتن کنترل بر شرایط است. 
    جمعه، ۲۱ آذر ۱۴۰۴
  • در برنامه «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    اسب سرکش کسری بودجه در اقتصاد ایران

    دنیای اقتصاد: ناترازی بودجه‌ای اعتراض همه را برانگیخته است؛ پس لرزه‌هایش در اقتصاد دیگر قابل کتمان نیست و هر بار که صحبت از تدوین بودجه و آغاز فصل بودجه‌ریزی کشور می‌شود، بسیاری نگران و لرزان از تورم های بالا، دلهره کسری بودجه دولت در سال پیش رو را دارند.
  • گفت‌وگو با دکتر محمدتقی فیاضی در پرونده «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    چرا دولت‌ها به آثار مخرب کسری بودجه بی‌اعتنا شده‌اند؟

    دنیای اقتصاد: دولت‌ها به آثار مخرب کسری بودجه بی‌اعتنا شده‌اند، این را می‌توان از مجموعه رفتارهای آن‌ها نسبت به جلوگیری از شکل‌گیری کسری بودجه به خوبی دید. سال‌های متمادی است که اقتصاد ایران از تورم‌های مزمن، رشد اقتصادی پایین، افزایش پایه پولی و کسری بودجه رنج می‌برد و دولت هم بدون این‌که در مورد شکل‌دهی کسری بودجه به جایی پاسخگو باشد، به راحتی صحبت از کسری‌های چندصد هزار میلیارد تومانی می‌کند. دکتر محمدتقی فیاضی، کارشناس ارشد اقتصادی در پرونده این هفته «جمعه با دنیای اقتصاد» به این سؤال پاسخ…
  • گفت‌وگو با دکتر حسن خوشپور در پرونده «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    آیا مقصر کسری بودجه، درآمدهای نفتی است؟

    دنیای اقتصاد: کسری بودجه مزمن و ساختاری،‌ عارضه‌ای است که سال‌های متمادی اقتصاد ایران را درگیر کرده است. این کسری در طول دهه‌ها به دنبال سیاستگذاری‌های اشتباه؛ ایجاد هزینه‌های پایدار و در مقاطعی کاهش درآمدهای نفتی به دنبال تحریم‌ها، انباشته شده و اکنون به یکی از مهم‌ترین معضلات و چالش‌های پیش روی سیاستگذار بدل شده است. کسری بودجه یکی از اصلی‌ترین عوامل تشدید تورم است زیرا به طور معمول به نحوی از محل منابع بانک مرکزی پوشش داده می‌شود و با چاپ پول بی‌پشتوانه به رشد نقدینگی دامن می‌زند.
  • بررسی عوامل تاریخی و ساختاری شکل‌گیری کسری بودجه در پرونده «جمعه با دنیای اقتصاد»؛

    چرا کسری بودجه در اقتصاد ایران ماندگار شد؟

    دنیای اقتصاد: سال‌های پس از انقلاب با تغییرات گسترده سیاسی و اجتماعی همراه بود. دولت جدید برای اجرای برنامه‌های رفاهی، اجتماعی و حمایتی، ناچار به افزایش چشمگیر هزینه‌ها شد. این در حالی بود که درآمدهای نفتی، به دلیل تحریم‌ها و محدودیت‌های صادراتی، با نوسان‌های شدید مواجه بود. نتیجه این شد که از همان سال‌های نخست، «کسری بودجه» به بخشی ثابت از ساختار مالی دولت تبدیل شد.
    سه‌شنبه، ۱۸ آذر ۱۴۰۴
  • «خلق پول» زیر ذره‌بین

    دکتر علیرضا توکلی‌کاشی*
    با توجه به اهمیت تئوری‌ها در تدوین قوانین و مقررات به‌منظور سیاستگذاری بهتر برای اداره امور کشور، لازم است تا همه اندیشمندان اقتصادی در هنگام خلق تئوری‌های جدید یا استفاده و به‌کارگیری تئوری‌های مختلفی که در دنیا ابداع شده است، نهایت دقت را به‌کار ببندند.
    چهارشنبه، ۱۲ آذر ۱۴۰۴
  • چرا دولت باید به سمت حذف نهادهای غیربهره‌ور حرکت کند؟

    روزنامه شماره ۶۴۵۲

    پیش‌پرده بودجه ۱۴۰۵

    دنیای اقتصاد: بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال‌های اخیر، دولت‌ها با کاهش درآمدهای نفتی و افزایش کسری بودجه روبه‌رو شده‌اند. در این میان پیشنهاد می‌شود در تنظیم بودجه ۱۴۰۵ نهادهای بدون کارکرد اقتصادی مشخص که فشار مالی ایجاد می‌کنند، نخستین نهادهایی باشند که در اولویت نخست اصلاحات هزینه‌ای قرار می‌گیرند.
    سه‌شنبه، ۱۱ آذر ۱۴۰۴
  • پایداری صعود شاخص‌ها چقدر محتمل است؟

    روزنامه شماره ۶۴۵۱

    بورس و سقف‌های جدید

    دنیای اقتصاد - پروانه کُبره : بورس تهران همچنان در حال رکوردشکنی است. شاخص کل در ادامه مسیر صعودی خود، ‌بار دیگر مرزهای جدیدی را پشت سر گذاشت و توانست به پیشروی خود در کانال ۳.۳‌میلیونی ادامه دهد.
  • اینفوگرافی؛

    قدرت خرید دلار آمریکا طی یک قرن گذشته چقدر کاهش یافته است؟

    دنیای اقتصاد: قدرت خرید دلار آمریکا طی یک قرن گذشته به میزان چشمگیری کاهش یافته است. این اینفوگرافی شفاف‌تر قدرت خرید دلار را نشان می‌دهد.
    دوشنبه، ۱۰ آذر ۱۴۰۴
  • نظریه پولی مدرن زیر ذره‌بین اقتصاد ایران

    داوود منظور*
    نظریه پولی مدرن طی سال‌های اخیر به یکی از بحث‌برانگیزترین رویکردها در اقتصاد کلان تبدیل شده است. این نظریه با چالش‌کشیدن برداشت سنتی از کسری بودجه و نقش دولت در اقتصاد، تصویر متفاوتی از توانایی دولت‌ها برای مدیریت منابع مالی ارائه می‌دهد. در این نگاه، دولت برخلاف خانوار و بنگاه اقتصادی با محدودیت مالی روبه‌رو نیست؛ زیرا امکان خلق پول در اختیار اوست و این ابزار می‌تواند در خدمت اهداف کلان مانند رشد و اشتغال قرار گیرد. اما پرسش مهمی پیش روی اقتصادهایی مانند ایران وجود دارد: آیا این نظریه…
    شنبه، ۰۸ آذر ۱۴۰۴
  • حذف هزینه‌های غیرضروری از بودجه باید در دستور کار دولت قرار گیرد؛

    روزنامه شماره ۶۴۴۸

    مکمل سیاستی اصلاح بنزین

    دنیای اقتصاد: در روزهای گذشته خبر اصلاح قیمت بنزین منتشر شد که طی آن نرخ جدیدی برای مازاد مصرف بر سهمیه‌های قبلی در نظر گرفته شده است. با افزایش قیمت بنزین، بخش کوچکی از عقب‌ماندگی این حامل انرژی از تورم در ۶سال اخیر جبران می‌شود؛ اما با این حال اثر رفاهی آن به خانوارها منتقل نمی‌شود. در این شرایط کارشناسان معتقدند دولت نیز باید با حذف ردیف بودجه سازمان‌ها و شرکت‌های غیربهره‌ور و در نتیجه کاهش کسری بودجه، بخشی از فشار سیاست‌های اصلاحی را به دوش بکشد. 
    سه‌شنبه، ۰۴ آذر ۱۴۰۴
  • مالیات‌ستانی راه رشد اقتصادی را هموار می‌کند

    روزنامه شماره ۶۴۴۵

    مسیر رشد پایدار با مالیات ستانی

    دنیای اقتصاد: در سال‌های اخیر، اهمیت مالیات‌ستانی به‌عنوان یکی از ارکان حیاتی پایداری اقتصادی ایران بیش از پیش آشکار شده است. اتکا به درآمدهای نفتی که ناپایدار، نوسان‌پذیر و وابسته به تحولات جهانی است، دیگر نمی‌تواند تضمین‌کننده ثبات بودجه و رشد اقتصادی کشور باشد. در مقابل مالیات نه تنها منبعی پایدار و قابل اتکا برای دولت فراهم می‌کند، بلکه ابزار موثری برای هدایت تولید و مصرف، تقویت شفافیت، کاهش فساد و ارتقای عدالت اجتماعی به شمار می‌رود. سازمان امور مالیاتی با اقدامات نوآورانه‌ای همچون سامانه مؤدیان،…